Wijzigingen in de Auteurswet: billijke vergoedingen en transparantieverplichting
Met ingang van 7 juni 2021 is een wetswijziging van kracht, waarin het recht op een aanvullende billijke vergoeding wordt aangepast. Over een jaar wordt een transparantieverplichting in de Auteurswet geïntroduceerd.
Billijke vergoeding
Als je voor een uitgever (of een andere opdrachtgever) werkt, zal deze vaak van je verlangen dat je hem toestemming geeft om je werk in gedrukte of digitale vorm te verspreiden, of zelfs van je verlangen dat je je auteursrecht overdraagt. De Auteurswet geeft jou als auteur een wettelijk recht op een billijke vergoeding voor het verlenen van die exploitatiebevoegdheid; je moet dus een nette beloning ontvangen voor de toestemming die je geeft. Het is verstandig om je ook bij het maken van afspraken bewust te zijn van dit recht, zodat je bij het sluiten van een overeenkomst al een goede vergoeding kunt bedingen. Dat is beter dan dat pas later een discussie ontstaat over de vraag of je vergoeding wel of niet billijk was, en voorkomt dat je dat in het uiterste geval aan een rechter voor moet leggen.
Aanvullende billijke vergoeding
Het kan zijn dat je op zich een nette vergoeding hebt ontvangen (of nog ontvangt) voor de toestemming die je de uitgever hebt verleend voor de verspreiding van jouw werk, maar dat jouw werk ontzettend veel omzet genereert en jouw beloning daarbij in het niet valt. Op grond van de Auteurswet kun je dan recht hebben op een aanvullende billijke vergoeding, namelijk als dat verschil tussen jouw beloning en de gegenereerde omzet zo groot is dat gesproken moet worden van een “ernstige onevenredigheid”. Van zo’n onevenredigheid zal doorgaans sneller sprake zijn indien je een bedrag voor de opdracht als geheel hebt ontvangen (of een uurloon); bij een royaltyvergoeding loop je iets minder snel tegen dit probleem aan, omdat het bedrag wat je ontvangt mee zal groeien met de omzet. Maar het kan ook zijn dat je werk zo’n succes is dat je door het succes aanspraak maakt op een hoger royaltypercentage dan daarvoor was afgesproken.
Ook in dit geval is het verstandig om van tevoren afspraken te maken met je uitgever om te voorkomen dat er later gedoe ontstaat. Zo kun je bijvoorbeeld afspreken dat een royaltypercentage vanaf een bepaalde omzet toeneemt.
Wetswijziging
Na 7 juni 2021 zal er niet meer sprake hoeven te zijn van een ernstige onevenredigheid, en is het bestaan van een onevenredigheid tussen de beloning die je ontvangt (of hebt ontvangen) en de omzet die de exploitatie van je werk genereert, voldoende om aanspraak te maken op een aanvullende billijke vergoeding voor de exploitatieverlening.
Transparantieverplichting
Als je een royaltyvergoeding ontvangt, is het niet altijd makkelijk om te controleren wat de omzet is waarover die royalty wordt berekend, en dus ook niet of je wel krijgt wat je hebt afgesproken. Wel is het mogelijk om met je uitgever af te spreken dat hij je periodiek (zoals jaarlijks) een overzicht verschaft zodat je dit kunt nalopen. Maar ook als een uitgever je een overzicht verstrekt, is het niet altijd makkelijk om daaruit op te maken wat nu precies wat is.
Na 7 juni 2022 (één jaar na die andere wijziging) zal er in de Auteurswet transparantieverplichting worden opgenomen die zal gelden voor uitgevers en andere partijen die jij als auteur een exploitatiebevoegdheid hebt verleend. Op grond van die transparantieverplichting zal je uitgever je ten minste één keer per jaar moeten informeren over de exploitatie van je werk, en dan met name over de manieren waarop je werk wordt geëxploiteerd, welke inkomsten daarmee zijn gegenereerd en welke vergoeding aan jou daaruit is voortgekomen. Dit wetsartikel zal ook bepalen dat deze informatie “actueel, relevant en volledig” zal moeten zijn. Je uitgever zal je dus niet mogen afschepen met oude cijfers, onvolledige overzichten, of een stortvloed aan cijfers die niet ter zake doen.
Hoewel het artikel pas over een jaar in werking zal treden, kun je nu al met je uitgever afspraken maken die op de transparantieverplichting aansluiten. Het kan immers geen kwaad om af te spreken op welke manier je uitgever bepaalde inzage zal verschaffen, en op welk moment. Je kunt daarnaast afspreken dat de uitgever deze transparantie al vanaf nu zal bieden, en niet pas vanaf volgend jaar.
Er zullen overigens wel enkele uitzonderingen op deze transparantieverplichting gaan gelden. Tenzij je een beroep op je recht op een aanvullende billijke vergoeding wilt doen, zal je uitgever je geen informatie hoeven te geven als jouw aandeel bij de totstandkoming van de hele methode “niet significant” was (zoals van een te beperkte omvang). Als het verstrekken van de informatie, gelet op de exploitatie-inkomsten, een onevenredig zware administratieve last op de uitgever legt, is zijn informatieplicht beperkt; hij hoeft dan alleen de informatie aan te leveren die in dat geval binnen redelijke grenzen van hem mag worden verwacht. Wel moet het om een aantoonbaar onevenredig zware last gaan; een uitgever mag jou dus niet zomaar afschepen door te zeggen dat de administratieve lasten te zwaar zijn en zal dat indien nodig moeten kunnen onderbouwen.
Ga hier terug naar de homepage.