Vraag 1: Rechten van oorspronkelijke auteurs

Mijn uitgeverij is bezig om een serie boeken om te werken tot leereenheden. Nu wil de uitgeverij nieuwe auteurs aantrekken die met onze boeken als bron ook leereenheden gaan schrijven. Welke rechten kunnen de oorspronkelijke auteurs claimen als onderwerpen uit deze boeken worden gebruikt?

 

Antwoord:

 

Een korte inleiding op jouw rechten als auteur

Welke rechten je als auteur hebt, hangt voor een groot deel af van wat je bent overeengekomen. En als er een overeenkomst is, hangt veel ook af van de specifieke omstandigheden.

 

Het advies van de Auteursbond is om zoveel mogelijk auteursrechten bij jezelf te houden en deze rechten dus niet over te dragen aan een uitgever. Je kunt een licentieovereenkomst afsluiten. Daarmee geef je de uitgever het recht om jouw werk uit te geven in boekvorm of in een andere vorm die je overeenkomt. Je geeft dus het recht om jouw werk te exploiteren.

Dat levert je twee voordelen op. Wil de uitgever jouw werk breder inzetten dan is overeenkomen, dan moet hij eerst jou om toestemming vragen. Gaat de uitgeverij failliet dan krijg je de rechten op je werk weer terug.

 

Ook bij de concrete vraag over de boeken die worden omgevormd tot leereenheden hangt een en ander dus af van wat je bent overeengekomen. Heb je je auteursrecht overgedragen dan houd je relatief weinig rechten over. Sluit je een licentie af dan is het de vraag voor welke vormen van exploitatie je toestemming geeft; hoe mag het werk worden gebruikt? Bij een brede formulering zal een uitgever het werk meestal op meer manieren mogen gebruiken.

Heb je geen afspraken gemaakt over het maken van wijzigingen aan jouw teksten dan mag de uitgever daar niet zomaar wijzigingen aan aanbrengen.

Maar zelfs al heb je alleen toestemming gegeven voor de exploitatie van het werk dan ligt het er nog aan wat je bent overeengekomen: Hoe mag het werk worden gebruikt? Is dat algemeen geformuleerd dan zal de uitgever het werk op meer manieren mogen gebruiken. Mag de uitgeverij er bijvoorbeeld iets aan veranderen? Als je daar geen afspraken over gemaakt hebt dan mag jouw tekst niet zomaar gewijzigd worden.

 

Licentie en exclusiviteit

Als je een licentie geeft aan een uitgever om je werk te exploiteren, behoud je je auteursrecht. Je hebt daarmee vaak niet het recht om ook naar een andere uitgever te gaan om daar je werk te laten exploiteren, of je werk bijvoorbeeld zelf te gebruiken op je eigen website, omdat de meeste uitgeverijen – zeker voor de duur van een bepaalde periode – een bepaalde mate van exclusiviteit bedingen.

 

Bij het overeenkomen van een licentie wordt meestal een vergoeding op basis van royalty’s overeengekomen. Zie ook vraag 6.

 

Wanneer is er sprake van auteursrechtelijke bescherming?

De vraag van de auteur was: er worden boeken omgewerkt tot leereenheden. Welke rechten kunnen de oorspronkelijke auteurs claimen als onderwerpen uit deze boeken worden gebruikt?  

Onderwerpen en feitelijke informatie zijn niet auteursrechtelijk beschermd ook al heb je veel energie gestoken het vergaren van die informatie. Ook voor de hand liggende manieren om informatie te bespreken (zoals stappenplannen) zijn vaak niet beschermd, en op concepten en ideeën rust ook geen auteursrecht.

 

De creatieve draai die je aan informatie geeft, is wel auteursrechtelijk beschermd. Denk aan specifieke oefeningen of opdrachten of de verwoording van de informatie. Het gaat om de uitwerking en de verwoording ervan, waarop wel auteursrecht kan liggen. Jouw tekst mag dus niet letterlijk worden gekopieerd als de uitgever die mogelijkheid niet contractueel heeft afgedicht. En een andere auteur mag niet een verwoording kiezen die heel erg lijkt op de jouwe. Kom je dat toch tegen dan is er mogelijk sprake van een inbreuk en kun je een vergoeding vragen, of eisen dat de uitgever stopt met het hergebruik van jouw werk.

 

Ga naar de andere vragen:

• Wat zijn de rechten van oorspronkelijke auteurs bij hergebruik van onderwerpen voor nieuwe leereenheden?
• Hoe zit het met je auteursrechten als de boeken uit de handel worden genomen?
• Hoe werkt het precies met reprorechtvergoedingen?
• Hoe zit het met het non-concurrentiebeding in contracten? Kan het eruit of kan ik het zodanig aanpassen dat de uitgever tevreden is, maar ik ook mijn werk kan blijven doen?
• Wie betaalt de kosten voor de vertaling van mijn werk?
• Wat zijn gebruikelijke royaltypercentages?
• Waarom zijn de modelcontracten van de GEU opgesteld met instemming van de Auteursbond?

Ga hier terug naar de homepage.