Europees parlement stemt voor eerlijke vergoeding voor makers van content
Het Europees parlement heeft voor de EU-copyright directive gestemd. Dit maakt de kans groter op een eerlijke vergoeding voor auteurs en uitgevers voor hun gemaakte werk. Eerder werd nog verwacht dat het parlement tegen zou stemmen. De nieuwe wetgeving betekent onder andere dat techgiganten moeten betalen voor het werk van auteurs, artiesten en journalisten als dit wordt gebruikt op bijvoorbeeld YouTube, Facebook of nieuwssites zoals Google News. Maar in het voorstel gaat het over veel meer onderdelen van auteursrecht. Voor educatieve auteurs in Nederland is deze wetgeving van groot belang.
De EU-copyright directive past bij de richtlijnen over auteursrechten waar binnen Europa wordt gewerkt voor de ‘digital single market’. De bedoeling is een Europese harmonisatie van auteursrechten. Het betreft verschillende aanvullende auteursrechten voor de eigenaren van creatieve werken.
Sommige artikelen in deze regelgeving moeten de lidstaten verplicht doorvoeren in hun nationale wetgeving. Een van de verplichte artikelen betrof de onderwijsvrijstelling: daarmee krijgt het onderwijs een ruimere toegang tot lesmateriaal en komt de huidige vergoedingsregeling voor educatieve auteurs in Nederland in gevaar. Door een aanpassing in het oorspronkelijke voorstel komt er nu meer bescherming voor makers van educatief materiaal.
Nu het Europees parlement heeft gestemd over het voorstel is wetgeving nog niet vastgesteld. Hoewel de eerste stemmingen zijn geweest, volgen er nog meer. Verschillende internetgiganten hadden flink gelobbyd om het Europees Parlement te beïnvloeden om de richtlijnen niet vast te stellen. In eerste instantie met succes. In juli wonnen de tegenstanders van de EU-copyright directive in een eerste stemming. Het voorstel werd toen afgewezen. De belangrijkste tegenstanders van de wet zijn de zogenoemde GAFA (Google, Apple, Facebook en Amazon), de vier Amerikaanse internet-giganten. Zij vormen een sterke lobbygroep en probeerde met vele berichten op social media de parlementsleden te beïnvloeden. Zij zijn bang om diverse claims op het gebied van auteursrechten te ontvangen. Ook maken zij zich zorgen over de kosten en effectiviteit van uploadfilters. Maar niet alleen GAFA waren tegen. Ook andere organisaties op het gebied van digitale en mensenrechten, vrije media, bibliotheken en onderwijs schreven een protestbrief tegen de voorgestelde wetgeving. Zij maken zich zorgen over de vrijheid van meningsuiting online en zijn bang dat veel materiaal ontoegankelijk wordt.
Uiteindelijk werd er een tegencampagne opgestart door auteurs, vertalers, visual artists, journalisten, docenten, uitgevers en verschillende organisaties die opkomen voor auteursrechten en reprorecht waaronder het IFRRO (International Federation of Reproduction Rights Organisations). Zij verenigden zich in een campagne voor het behoud van kwalitatieve, innovatie content voor onderwijs en een eerlijke vergoeding voor gemaakt werk. Zo werd in juni de ‘content for education’ campagne gestart. Deze bestaat uit een uitgebreide lobbycampagne en petitie.
De ‘content for education’ campagne roept de Europese beleidsmakers op om niet toe te staan dat educatief gepubliceerd materiaal zo maar ongelimiteerd kan worden verspreid en gekopieerd. Het gaat daarbij vooral om de “illustration for teaching” uitzondering in artikel 4 van de copyright directive. Vanuit de campagne wordt opgeroepen om het aantal vrije kopieën van publicaties te beperken. En een eerlijke vergoeding voor auteurs vast te stellen. Op deze wijze blijft het voor auteurs en uitgeverijen aantrekkelijk om innovatief educatief materiaal van hoge kwaliteit uit te geven. Die hoge kwaliteit is van groot belang, niet alleen voor auteurs en uitgevers maar vooral ook voor docenten en studenten in Europa.
Met de laatste stemming lijkt het lobbywerk van de auteursrechthebbenden succes te hebben gehad. Toch is de strijd nog niet helemaal gestreden er volgen nog meer stemmingen waarbij de finale tekst nog moet worden bekrachtigd en besproken met de Europese raad en commissie. Het is nog steeds mogelijk om je aan te sluiten bij de content for education campagne. De auteursbond, sectie educatieve auteurs ondersteunt de oproep om de petitie te ondertekenen.