Column: Zoek de verschillen

Laatst mocht ik een wervende tekst schrijven voor een folder voor basisscholen over informatieve kinderboeken. Dat mondde algauw uit in: wat hebben zulke boeken dat schoolboeken niet hebben? Je zou ook kunnen zeggen: wat kunnen educatieve auteurs leren van kinderboekenschrijvers. Maar dat is een beetje flauw. Schoolboeken worden met een heel ander doel gemaakt dan non-fictie kinderboeken.

Toch even drie punten waarop schoolboeken het afleggen.

• Informatieve kinderboeken kiezen kinderen zelf in de bieb of boekwinkel uit, zei ik lekker optimistisch in mijn foldertekst. Dat is natuurlijk geen vergelijk met schoolboeken. Toch kun je je als educatief auteur of uitgever best zo’n kind voorstellen, staand voor een tafel vol boeken. Hoe zorg je dat ze jouw boek oppakken om door te bladeren en hoe zorg je dat ze het niet meteen weer terugleggen? Dat laatste heeft te maken met…
• De teksten en illustraties in informatieve kinderboeken zijn soms spannend, soms grappig en nooit saai. Als het goede informatieve kinderboeken zijn tenminste. In schoolboeken wordt het zelden spannend, heel af en toe grappig en regelmatig saai. Logisch zul je zeggen, er moet ook geleerd worden. Maar reken maar dat dat beter gaat als de teksten boeien, doordat ze beeldend zijn, spannend, grappig. Helaas kost dat vaak net wat meer ruimte dan het format toelaat. En dat is het echte voordeel van informatieve kinderboeken…
• Informatieve kinderboeken hebben alle ruimte om een spannende anekdote te vertellen, een rake metafoor uit te werken, en om dieper op de stof in te gaan. In sommige methodes, zeker voor het vo, is hier gelukkig ook wel plaats voor. Maar zo uitgebreid als bijvoorbeeld De Zweetvoetenman op het recht ingaat en Het wonder van jou en je biljoenen bewoners op het menselijk lichaam zie je het niet vaak. En zo grappig, spannend en levendig ook niet. 

Daarom zijn non-fictie kinderboeken ook zo’n goede aanvulling op schoolboeken, en een bron van inspiratie voor educatieve auteurs. Want de vrijheid en creativiteit die je in goede kinderboeken tegenkomt kunnen we volgens mij best wat meer in schoolboeken stoppen.