In gesprek met een educatief auteur

Educatieve auteurs zijn redacteuren, onderwijsontwikkelaars, projectleiders en docenten die werkzaam zijn in alle onderwijsvormen: po, vo, (v)mbo, hbo en wo. Wat houdt hen bezig tussen alle vergaderingen, adviesgesprekken, correctierondes en curriculumwijzigingen door? EduSchrift besteedt in iedere editie aandacht aan het educatief auteurschap binnen de verschillende vormen van onderwijs. Deze maand een gesprek met Godfried Hartkamp, freelance docent aan de Hogeschool van Amsterdam voor de hbo-opleiding Creative Business.

Vertel eens wat meer over jezelf: wie ben je, wat doe je en waar precies?

‘Mijn naam is Godfried Hartkamp ik woon in Amsterdam samen met mijn partner en twee opgroeiende kinderen (8 en 12 jaar). Professioneel ben ik lange tijd werkzaam geweest bij de televisie en sinds 2012 ben ik zelfstandig ondernemer, actief onder de naam Verhaalmakers. Wat ik doe is de productie van online video, webdocumentaires en het geven van adviezen op het gebied van storytelling. Sinds begin van het schooljaar 2019/2020 ben ik ook werkzaam als docent voor de opleiding Creative Business, welke valt onder de faculteit Digitale Media en Creatieve Industrie (FDMCI). Afgelopen schooljaar heb ik daar twee modules gegeven: Storytelling & Videoproductie en Digitale Media, concept en creatie.’

Hoe ziet jouw werkpraktijk er ‘normaal gesproken’ uit, en hoe verschilt deze van de situatie tijdens de coronacrisis?

‘De normale manier van lesgeven was klassikaal. Werkcolleges van 100 minuten waarin theorie wordt afgewisseld met lesopdrachten. Of praktijkcolleges waarin praktische instructies worden gegeven en studenten meer zelfstandig werken aan te maken video’s of websites. Tijdens de crisis is ook de Hogeschool van Amsterdam in een weekend tijd overgeschakeld op onderwijs op afstand. Dat betekent dat nu alle presentaties en leermiddelen niet meer klassikaal maar online aangeboden worden. Een hele prestatie, omdat alleen onze faculteit al meer dan 3000 studenten bedient. De docenten gebruiken daarvoor Virtual Classroom, een online tool om les te kunnen geven. De tool bestaat uit een online presentatiescherm, chat- en/of videofuncties en de mogelijkheid om je scherm te delen. Met name de werkcolleges en theoriegedeeltes verlopen bijzonder goed omdat er, ondanks de afstand, toch direct contact is met de student. Zo kan ik als docent direct via chat bestanden delen en vragen beantwoorden. Lesopdrachten die waren bedacht om individueel of in groepjes uit te voeren blijken virtueel lastiger te realiseren. Normaal zou ik tijdens deze opdrachten langs de tafels lopen en kijken of ik ergens bij kan helpen; dat is virtueel toch lastiger. Ik heb geen zicht op wat studenten thuis achter hun scherm uitvoeren. Hetzelfde merk ik tijdens online praktijkcolleges. Het geven van praktische instructies gaat prima, maar als het aankomt op zelf werken dan zie ik het aantal deelnemers aan je sessie in snel tempo afnemen. Studenten denken dan dat ze het wel snappen, al klaar zijn en besluiten op een ander tijdstip aan hun project te werken.’

Op welke manier ben jij zelf als docent betrokken bij het ontwikkelen van het onderwijs dat jij aan studenten geeft?

‘Als freelance docent krijg ik alle leermiddelen aangereikt van de onderwijsinstelling. Natuurlijk moet ik zelf de colleges voorbereiden en kan ik mijn eigen inbreng daarin kwijt, maar ik hoef het onderwijs niet zelf te ontwikkelen.’

Hoe is het om digitaal les te geven?

‘Mijn ervaringen hiermee zijn zowel positief als minder positief. Ik heb ervaren dat online onderwijs voor de theoriegedeelten voordelen biedt: daarbij is de persoonlijke aanwezigheid als docent voor de klas minder noodzakelijk. Contact maken met studenten kan online net zo goed en studenten van nu zijn eigenlijk ook niet anders gewend. Les- en praktijkopdrachten vergen meer persoonlijke begeleiding. Voor een optimaal leerresultaat zou de docent toch meer naar een goede mix/balans moeten zoeken tussen online, op afstand en voor de klas, persoonlijk lesgeven.’

Zijn er bepaalde trends of ontwikkelingen in het onderwijs, die van invloed zijn op jou als hbo-docent?

‘Als je het hebt over trends, dan denk ik dat de huidige coronacrisis het onderwijs voorgoed heeft veranderd. De stap naar online lesgeven is in zo’n razend tempo gemaakt. Nu docenten hebben ervaren wat daarvan de voordelen zijn, zullen onderwijsinstellingen in de toekomst meer lessen op afstand geven. Men zal scherpere keuzes maken welke lesstof beter online of juist ‘live’ voor de klas behandeld moet worden.’

Wil je nog iets meegeven aan de lezers?

‘Zelf heb ik twee jonge kinderen op de basisschool. Ook zij hebben de eerste 8 weken les gekregen via onder andere MS Teams, Squla en Zullu-connect. Natuurlijk missen ze hun leraar, vriendjes en de klas als geen ander. Een fysieke juf of meester is onvervangbaar. Maar effectief zijn onze kinderen na 2 uur leren klaar in plaats van een hele dag! Daarnaast maakt het online niet zoveel uit of er nu 15 of 45 kinderen verbonden zijn. Met andere woorden: wellicht dat het onderwijs op afstand op termijn een oplossing biedt voor het leerkrachtentekort en de werkdruk van leerkrachten. Gegarandeerd dat binnenkort experts de voordelen van online lesgeven onder de aandacht zullen brengen. Daarentegen moet het onderwijs ervoor waken dat deze nieuwe ontwikkelingen voor iedereen gelden en dat niet de ‘zwakkeren’ – de kinderen die meer aandacht nodig hebben, achterstanden opbouwen en zo buiten de boot vallen.’

Ga hier terug naar de homepage.