Een bijzondere onderwijssituatie: onderwijs op Aruba

Door de coronamaatregelen veranderde van de ene op de andere dag ons onderwijs. Klassen bleven leeg. Ouders moesten thuisonderwijs geven. Leerkrachten zien hun leerlingen alleen op afstand, online. Lessen vinden plaats in Teams, Zoom en andere online omgevingen. Uitgevers moesten snel materiaal digitaal beschikbaar stellen. Een hele nieuwe situatie vol uitdagingen, moeilijkheden en kansen.

 

Hoe is de situatie in het Caraïbisch deel van ons koninkrijk? Hoe ziet het onderwijs er daar uit, en wat is de impact van de coronapandemie? Wat kunnen onderwijsontwikkelaars in Nederland daarvan leren?

 

Voor dit nieuwe artikel in de serie ‘Een bijzondere onderwijssituatie’ interviewden we Marcha Hoost, leerkracht van groep 5 van het St. Franciscus College in Oranjestad, Aruba.

 

Wie ben je en waar werk je?

‘Mijn naam is Marcha Hoost. Ik ben werkzaam op de basisschool van het St. Franciscus College in Oranjestad. Momenteel geef ik les aan groep 5. De school maakt onderdeel uit van SKOA, het bestuur voor katholiek onderwijs op Aruba. We hebben ongeveer 200 leerlingen en geven voornamelijk les aan kinderen met moeilijke thuissituaties en ook aan kinderen die het Spaans als moedertaal hebben.

Er zijn kinderen van verschillende nationaliteiten op onze school. Vooral het Spaans is een taal die veel wordt gesproken, maar veel kinderen hebben een hele goede drive en leren ook echt het Nederlands. Dit jaar starten we een uitwisselingprogramma: Erasmus Plus. Supergaaf! Wij willen onze leerlingen graag internationaliseren. Er valt zoveel te leren! Een deel van ons team reist af naar Finland en een deel naar Madrid. België is ook een optie. Vanwege de coronapandemie is het uitgesteld, maar het gaat wel zeker gebeuren. We hebben al veel online contact en kennismakingssessies gehad met collega’s uit de andere landen. Top!’

 

Hoe ziet een normale schooldag op het St. Franciscus College eruit? 

‘De school begint op Aruba om 7.45 uur. We hebben twee pauzes: de eerste is om 10.00 uur en de tweede om 11.45 uur. Om 13.00 uur gaat de bel en mogen de kinderen naar huis. De eerste klas is hetzelfde als groep 3; de tweede klas is groep 4, enzovoort.’

 

Gebruiken jullie Arubaanse lesmethodes of Nederlandse lesmethodes?

‘Wij maken niet of nauwelijks gebruik van Arubaanse methodes, maar gebruiken dezelfde methodes als in Nederland, zoals Veilig leren lezen in de eerste klas en Taal actief en Wereld in getallen in de hogere groepen. Daarnaast gebruiken we bijvoorbeeld filmpjes om het voor de leerlingen aantrekkelijk te maken. En we zijn creatief. Als het thema ‘Piraten’ is, verschijnt de juf natuurlijk ook als piraat om de lessen aan te bieden. We maken zelf aanvullend lesmateriaal en delen dat materiaal onderling.

Wij geven les in het Nederlands, maar ook in het Papiamento, omdat de Arubaanse leerlingen het Nederlands niet zo goed beheersen. Bij de Nederlandse methodes passen we de uitleg soms wel aan, zodat de lesstof dichter bij de belevingswereld van onze kinderen komt. Soms komt in een rekensom bijvoorbeeld het woord perron voor. Onze leerlingen hebben geen idee wat dat is. Hetzelfde gebeurt bij het berekenen van afstanden op een kaart. Ze moeten dan uitrekenen hoeveel kilometer het is van Leiden naar Maastricht. Dat zegt onze leerlingen weinig. Maar de toetsen zijn wel in het Nederlands, dus we kunnen ook niet helemaal afwijken. 

In groep 5 beginnen we met de zaakvakken. Die gaan wel over Aruba. Zo behandelen we bijvoorbeeld uitgebreid de geschiedenis van Aruba.’

 

Is er helemaal geen Arubaans lesmateriaal?

‘Helaas is het ontwikkelen van eigen lesmateriaal nog niet vergevorderd op ons eiland. Er was wel sprake van. Het onderwijs zou dan geheel in het Papiamento zijn, maar vervolgens is dit toch niets geworden. Als ik me niet vergis, is het ook in Curaçao niet helemaal goed gegaan. 

Arubaans lesmateriaal in het Papiamento zou natuurlijk wel aansluiten bij de belevingswereld van onze leerlingen. Het is voor veel kinderen de moedertaal; ze denken en dromen in het Papiamento. Het Nederlands horen ze werkelijk alleen op school en ik kan me voorstellen dat dat soms frustratie oplevert. Maar tegelijkertijd leren ze wel een andere taal. Hun woordenschat wordt uitgebreid. Ze leren over een andere cultuur. We vieren bijvoorbeeld ook Sinterklaas en Koningsdag en gaan ook uit ons dak bij voetbal :-).’

 

Hoe is de onderwijssituatie op Aruba in coronatijd?

‘In het begin van de corona-‘gekte’ moesten wij ons onderwijs ook online verzorgen. Voor een deel ging dat wel goed. Helaas hebben we ook veel leerlingen niet bereikt. Ouders willen graag hun best doen, maar de thuissituatie laat het niet altijd toe. Sommige kinderen hebben thuis geen WiFi of toegang tot een computer of telefoon. Vaak is de telefoon van een van de ouders het enige middel dat ze kunnen gebruiken. Ook hadden kinderen te maken met broers en zussen die voorrang kregen bij het gebruiken van de enige computer in huis, ouders die hun baan kwijtraakten, vooral in de toeristische sector, …  Dat soort situaties brachten ook allerlei andere huiselijke problemen met zich mee.

De leerlingen die wel toegang hebben tot internet en de online lessen konden volgen, waren enthousiast, maar misten wel hun vriendjes op school. Het sociaal-emotionele aspect is ook belangrijk bij het leren. Kinderen komen bij ons graag naar school. Hun eigen wereld is klein, zeker bij de kinderen van onze school, in een omgeving zonder hoogopgeleide ouders. Veel ouders hebben twee banen om rond te komen. Als het weer vakantie is, en de juf enthousiast is, zijn de kids dat meestal niet. Ze gaan nergens naartoe, behalve naar het strand of thuis voor de buis. Ze zijn altijd erg blij als de school weer begint.

De online lessen zijn drie weken doorgegaan. Sindsdien mogen de kinderen weer naar school. Voordat ze de klas binnengaan, wordt bij alle kinderen en leerkrachten de temperatuur gemeten.’

 

Heeft de coronacrisis, naast de uitdagingen, ook kansen geboden voor jullie onderwijs?

‘De coronacrisis heeft absoluut gezorgd voor kansen. De online lessen waren erg leuk om te maken, vooral de filmpjes. Als team wilden we toch graag de lessen vooral heel leuk maken, zodat het voor de kids ook fijn was om de lessen te volgen. Zelfs de gymjuf gaf online haar gymlessen!

De uitdagingen lagen niet zozeer in het onderwijs, maar meer in de thuissituaties van veel leerlingen. Gezinnen kregen het (financieel) heel moeilijk. Gelukkig werden er voedselpakketten uitgedeeld aan de leerlingen die er behoefte aan hadden.’ 

 

Wat kunnen docenten en onderwijsontwikkelaars leren van jullie onderwijs?

‘Ontwikkelaars van lesmateriaal moeten hun materiaal zodanig ontwikkelen dat de leerlingen zoveel mogelijk zelfstandig aan de slag kunnen. Het materiaal moet ook aansluiten bij de belevingswereld van het kind. Materiaal moet levendig en aantrekkelijk zijn. 

Docenten en leerkrachten kunnen van ons leren dat school voor veel kinderen een uitlaatklep is, zeker als de thuissituatie moeilijk is. Natuurlijk moet er gefocust worden op het cognitieve gedeelte, maar het sociaal-emotionele is ook enorm belangrijk. En tot slot: learning should be fun!’

 

Ga hier terug naar de homepage.