Educatieve Parel 2018 juryrapport

Thema

Het thema van de Educatieve Parel in 2018 was ‘Burgerschap past in elke les’. De jury ontving 22 inzendingen die wat betreft doelgroep varieerden van kleuteronderwijs tot hbo en die ook inhoudelijk erg gevarieerd waren, wat zeker opgevat mag worden als een bevestiging van het genoemde thema. De jury bestond uit Hendrianne Wilkens (leermiddelendeskundige), Linde Bekkers (oud-leerling), Lonneke Thijs (leraar van het jaar so 2015), Rachel Baan (leraar van het jaar vo 2015) en Tom van der Geugten (educatief auteur en voorzitter). 

Alle inzenders hebben duidelijk hun best gedaan om aan de gestelde criteria te voldoen. Deze betroffen originaliteit, zelfstandig leren, een heldere handleiding, SMART geformuleerde leerdoelen en evaluatie van de leerdoelen. Verder moest uit het product blijken dat de auteur beschikt over de volgende competenties: 

• relevante leerstof kunnen selecteren, passend bij het onderwerp, de leerdoelen en de doelgroep, 
• logische ordening kunnen aanbrengen in de leerstof en deze kunnen vormgeven in passende teksten, beeld of geluid en 
• geschikte werkvormen kunnen kiezen waarmee de leerdoelen kunnen worden bereikt.

Hoewel een groot deel van de inzendingen in ruime mate voldeed aan de criteria, heeft de jury toch met zorg geconstateerd, dat het SMART formuleren van leerdoelen, en het in de les evalueren ervan, in weinig inzendingen goed is uitgewerkt. De jury adviseert de sectie Educatieve Auteurs om aan het belang hiervan in de komende tijd aandacht te besteden. 

De jury kwam bijeen in Utrecht op 23 november 2018. Tijdens deze vergadering werd in goed overleg de uitslag van de prijsvraag vastgesteld. De drie winnaars van de Educatieve Parel ontvangen op 10 november een oorkonde en een cheque ter waarde van 300, 700 en 1000 euro, respectievelijk voor de 3e, 2e en 1e prijs. Daarnaast werd hun leermateriaal vormgegeven en gepubliceerd op de website van de Auteursbond met de vermelding ‘beste educatief auteur van 2018’. 

De derde prijs

De jury kent de derde prijs toe aan Claudia Tulen en Barbara Raadsen voor de les ‘Cartogaaf! Mijn ideale woonwijk’. Deze les is geschreven voor groepen 7 en 8 van het basisonderwijs voor het vak aardrijkskunde. 

Deze les gaat over betekenisvolle geografische vragen over invulling van ruimte. Leerlingen ontwerpen hun ideale woonwijk door kleine kaartjes met symbolen te plaatsen op een grote kaart, waardoor de les ook geschikt is voor minder talige leerlingen. In een groot deel van de les werken leerlingen zelfstandig. Ze leren rekening te houden met behoeftes van verschillende bewoners van de wijk en worden zich hierdoor bewust van hun eigen identiteit in relatie met de identiteit van anderen. Daarmee is de les een goede bijdrage aan burgerschapsvorming.

De tweede prijs

De jury kent de tweede prijs toe aan Lotte van Baardewijk voor de les ‘Niet eerlijk’. Deze les is geschreven voor groepen 1 en 2 van het basisonderwijs. Het is een doelgerichte les waarin werkvormen en leerdoelen goed zijn afgestemd op de doelgroep en waarin de leerdoelen ook ingenieus worden geëvalueerd door het laten tekenen van een blij of een sip gezicht. Door overleggen en samenwerken worden de kleuters zich ervan bewust dat anderen anders tegen situaties kunnen aankijken dan zijzelf. Ze leren te accepteren dat situaties niet altijd eerlijk zijn en dat je met samenwerken en overleggen tot goede oplossingen kunt komen. Een zeer functioneel lesonderdeel is het circuit waarin leerlingen zelfstandig ervaring opdoen in zes situaties. Door na te denken over oplossingen leren leerlingen ook hoe ze met tegenslagen kunnen omgaan. Met dit alles levert de les een heel goede bijdrage aan burgerschapsvorming. 

De eerste prijs

De jury kent de eerste prijs toe aan Arnout Wattel en Chiel Huijskes voor de les ‘Betekenisvolle statistiek’. Deze les is geschreven voor de vakken wiskunde en maatschappijwetenschappen in klassen 4 en 5 van havo en vwo. Het is een doelgerichte les waarin leerlingen leren dat ze voorzichtig moeten zijn met het trekken van conclusies over verschillen tussen groepen mensen. Dit leren ze door de juistheid te onderzoeken van de stelling ‘Vrouwen doen beter rijexamen dan mannen’. De les maakt moeilijke dingen begrijpelijk en geeft betekenis aan theorie. Belangrijk is ook dat de les bruikbaar en toepasbaar is in meerdere vakken. Het draait in deze les om de kritische houding van de leerlingen ten aanzien van statistieken en onderzoeksgegevens en het doen van uitspraken hierover. Het is een uitstekend voorbeeld van burgerschapsonderwijs waarmee de auteurs ook hun competenties als educatief auteur significant hebben aangetoond. En dat verdient niet minder dan de hoofdprijs.

De lessen kunnen gratis gedownload worden.